Ben jij een groepswerker, een voorzitter of een plant? Met het model van Belbin leer je meer over je eigen rol in een team, en leer je je collega’s beter kennen. Bij de teamrollen van Belbin gaat het om hoe persoonlijkheden samenwerken. Hoe beter de samenwerking, hoe succesvoller het team. Lees verder om meer te leren over de 9 teamrollen van Belbin en wat ze betekenen.
Inhoudsopgave
Wat zijn de teamrollen van Belbin?
De Britse psycholoog Dr. Meredith Belbin heeft jarenlang onderzoek gedaan naar wat teams op het werk succesvol maakt. Hij ontdekte dat het vooral gaat om de interactie tussen collega’s.
Op basis van zijn onderzoek onderscheidt hij 9 teamrollen die hun invloed op het proces hebben.
- Bedrijfsman
- Brononderzoeker
- Groepswerker
- Monitor
- Plant
- Specialist
- Voorzitter
- Vormer
- Zorgdrager
Elke rol heeft een eigen positie in het team door zijn sterke punten, maar ook door zijn valkuilen en allergieën.
Hier vind je de 9 Belbin teamrollen op een rijtje, met bijbehorende competenties.
1. Bedrijfsman
De Bedrijfsman is een klassieke manager. Deze persoon is ondernemend en houdt van aanpakken. Het is de organisator van het team, die plannen snel omzet naar concrete werkzaamheden.
De competenties van de bedrijfsman zijn:
- Plannen
- Leiderschap
- Loyaliteit aan het bedrijf
De grootste valkuil tegenover deze competenties is ongeduld. De Bedrijfsman heeft de neiging om te snel te willen gaan. Ook kan deze persoon bot en ontactisch zijn, en daarom niet zo goed in feedback geven.
2. Brononderzoeker
De naam Brononderzoeker verwijst vooral naar de nieuwsgierigheid van deze persoon naar andere mensen. Dit is iemand die heel goed kan netwerken, veel energie heeft en altijd op zoek is naar nieuwe input en ideeën.
Competenties zijn dan ook vooral sociale vaardigheden. De Brononderzoeker is allergisch voor verveling en sleur. Zodra iets (of iemand) niet meer nieuw en interessant is, heeft deze rol de neiging om het te laten vallen.
3. Groepswerker
De naam zegt het al: de groepswerker is erg gericht op het welzijn van de groep. Deze teamrol is vooral op zoek naar evenwicht en harmonie, net als de groene DISC-persoonlijkheid. Competenties van de Groepswerker:
Doordat de Groepswerker zo gericht is op het bewaken van de werksfeer, kan diegene conflicten gaan vermijden.
4. Monitor
De Monitor houdt alles in de gaten en ziet problemen van mijlenver aankomen. Deze persoon is vaak de verstandigste van het team en heeft zelden ongelijk.
Zijn sterkste competenties zijn analytische vaardigheden.
De keerzijde hiervan is dat de Monitor erg kritisch is en te lang blijft twijfelen. Hierdoor kan het hele team vertraging oplopen.
5. Plant
Het lijkt misschien gek, maar een Plant is echt een van de 9 teamrollen van Belbin. Deze rol wordt een Plant genoemd, omdat deze persoon niet zo opvalt.
Toch is het een stille kracht in het team: iemand die veel nadenkt en met verrassende ideeën komt. Competenties van de Plant:
Een valkuil is om zich teveel terug te trekken als andere rollen te overheersend zijn. Het team heeft niets aan de originele ideeën van de Plant als die nooit uitgesproken worden.
6. Specialist
De Specialist is iemand die expert is in één ding en daarmee een bijdrage levert aan het team. De grootste competentie is zelfstandig werken.
Iets buiten zijn expertise wil hij zich liever niet aan wagen, daarom is een gebrek aan flexibiliteit of aanpassingsvermogen zijn valkuil. De Specialist is een last voor het team als hij niet kan delegeren of kennis overdragen.
7. Voorzitter
Wie wel een ster is in delegeren, is de Voorzitter. Niet alleen coördineert deze persoon taken, maar stemt ook de verschillende wensen van anderen af.
Hij heeft een neus voor het talent van anderen. Deze rol lijkt op de Zorgdrager, maar is meer bezig met oplossingsgericht werken dan met gevoelens.
Een valkuil van de Voorzitter is om zich teveel vast te houden aan regels en procedures. Daarom kan deze persoon soms ontwikkeling tegenhouden.
8. Vormer
De Vormer is ambitieus en daadkrachtig. De prestatiedrang van deze rol werkt aanstekelijk en kan dus enorm goed werken in een team.
Competenties van de Vormer:
Net als de rode DISC-persoonlijkheid heeft de Vormer als valkuil om over mensen heen te walsen. Vaak gaat hij niet samen met de Plant en de Monitor.
9. Zorgdrager
De Zorgdrager kan net als de Monitor goed aanvoelen wat er fout kan gaan. Deze persoon is enorm detailgericht en heeft een hang naar perfectionisme.
Deze teamrol bewaakt de kwaliteit en veiligheid en is daarom belangrijk in het team. Een valkuil is wel om overbezorgd te zijn en geen taken uit handen willen geven.
Hoe Belbin teamrollen je team kunnen versterken
Door de juiste mix van rollen in je team te hebben, kun je de sterke punten van elk lid benutten en hun zwakke punten compenseren. Onderzoek toont aan dat teams met een goede balans van Belbin-rollen productiever en tevredener zijn.
Een creatieve Plant die met innovatieve ideeën komt, een gedreven Vomer die het team op koers houdt en een nauwkeurige Zorgdrager die zorgt voor perfectie kunnen elkaar heel goed aanvullen.
In een studie gepubliceerd in het Journal of Management Development werd vastgesteld dat teams met een evenwichtige verdeling van Belbin-rollen betere prestaties leverden en hogere klanttevredenheid behaalden.
Praktische tips voor het toepassen van Belbin teamrollen:
- Identificeer de rollen: Laat teamleden een Belbin-test invullen om hun natuurlijke rollen te ontdekken. Dit geeft inzicht in hun sterke en zwakke punten.
- Benoem de rollen: Zorg ervoor dat iedereen zijn rol kent en begrijpt hoe deze bijdraagt aan het teamdoel.
- Communiceer en evalueer: Regelmatige feedbacksessies helpen om de samenwerking te verbeteren en rollen aan te passen waar nodig.
- Speel in op sterktes: Zet mensen in op taken die aansluiten bij hun rol. Laat een Plant bijvoorbeeld brainstormen over nieuwe ideeën, terwijl een Bedrijfsman of Vormer zorgt voor de uitvoering.
De Belbin test kun je op verschillende websites doen:
