De competentie samenwerken behoort tot de belangrijkste vaardigheden op je cv. Bekijk random een vacature en je zult het woord tegenkomen. Het is dan ook een van de belangrijkste competenties die er zijn in je professionele leven. Vaak wordt er ook specifiek naar gevraagd bij een sollicitatiegesprek omdat het belangrijk is in bijna iedere functie. In dit artikel nemen we je mee in de competentie samenwerken.
Inhoudsopgave
Wat betekent samenwerken?
Wat wordt er verstaan onder samenwerken?
Definitie van samenwerken: het bijdragen aan een gezamenlijk resultaat door een optimale afstemming tussen de eigen kwaliteiten en belangen en die van je collega’s.
Het betekent het gezamenlijke resultaat op de eerste plaats zetten en je daarvoor volledig inzetten.
Waarom is samenwerken belangrijk?
In de meeste organisaties zul je moeten samenwerken.
Als onderdeel van een team of bijvoorbeeld in de functie van leidinggevende van een team.
Waar je ook terecht komt, samenwerken is vaak een van de belangrijkste competenties.
Wat zijn de belangrijkste redenen waarom effectief samenwerken zo belangrijk is?
- Leren. Samenwerken met verschillende mensen zorgt ervoor dat je veel kunt leren van elkaar. Je groeit dus enorm als persoon, maar ook als team.
- Verbeteren. Je kunt je product of dienst veel beter maken als je er samen aan werkt. Sterker nog: de meeste zaken kun je simpelweg niet doen in je eentje.
- Betrokkenheid. Samen aan iets werken zorgt voor meer betrokkenheid bij alle medewerkers.
- Continuïteit. De continuïteit is beter gewaarborgd. Als er iemand uitvalt of opstapt, zijn er meerdere mensen die het werk kunnen overnemen.
- Leuker. Samenwerken is leuker dan alleen. Je kunt de hoogtepunten, maar ook de moeilijkere momenten samen met elkaar delen.
Bekijk onderstaande video voor inspiratie vanuit de natuur.
Wat is belangrijk bij de competentie samenwerken?
Belangrijk bij samenwerken is dat iedereen hetzelfde doel heeft en zo handelt in het belang van de organisatie.
Hoe bereik je een effectieve samenwerking met je collega’s?
De volgende 10 competenties spelen een belangrijke rol.
Als jij en je teamgenoten beschikken over deze competenties zal het samenwerken in een team goed verlopen.
- Gemotiveerd. Je hebt een gezamenlijk doel dat je wil bereiken dus het is belangrijk dat het gehele team gemotiveerd is.
- Hulpvaardig. Je moet bereid zijn om te investeren in het helpen van anderen. Na verloop van tijd betaalt dit zich dubbel en dwars terug.
- Sociale vaardigheden. Hoe sociaal ben je? Iedereen zal op bepaalde punten moeten geven en nemen. Wil je de samenwerking laten slagen dan zal iedereen hier rekening mee moeten houden.
- Verbonden. Werken in een team vraagt om verbondenheid. Samen vorm je 1 team met een gezamenlijk doel en met het belang van de organisatie voorop. Onderling vertrouwen speelt hierin een belangrijke rol.
- Assertief. Het is belangrijk dat je opkomt voor je eigen mening, maar wel op een vriendelijke manier. Alleen als iedereen zijn inbreng kan delen, kom je een stap verder in je samenwerking. Dat is de reden dat multidisciplinaire teams zo goed werken: iedereen levert een bijdrage vanuit zijn expertisegebied.
- Verantwoordelijk. Je moet je verantwoordelijkheid pakken binnen het team. Doet iemand dat niet, dan heeft dat meteen een negatief effect op de hele samenwerking.
- Flexibel. Flexibiliteit is belangrijk als de zaken anders lopen dan van te voren gedacht. Je zult agile moeten zijn in de huidige werkomgeving. Denk aan het aanpassen van het doel, maar bijvoorbeeld ook invallen voor collega’s die ziek zijn.
- Empathisch. Belangrijk is dat je snel kunt aanvoelen wat teamgenoten denken of bedoelen. Als je al langer met elkaar samenwerkt zal dit steeds beter gaan.
- Luisteren. Probeer altijd goed naar elkaar te luisteren. Als je teveel bezig bent met je eigen standpunten kun je niet goed luisteren.
- Kritisch zijn. Wees tegelijkertijd ook kritisch. Vraag door als je iets niet begrijpt.
Ontwikkelen van goede samenwerking
Wanneer mensen goed samenwerken, hebben ze idealiter een gedeelde visie en werken ze aan een gezamenlijk doel.
Je maakt je persoonlijke belang ondergeschikt aan het gezamenlijk belang.
Als je bij jezelf de competentie samenwerken wilt ontwikkelen dan is het belangrijk om je eigen kwaliteiten en valkuilen helder te hebben.
Een handige methode is het Kernkwadranten-model waarin je kijkt naar je:
- Kernkwaliteiten
- Valkuilen
- Uitdagingen
- Allergieën
Laten we een voorbeeld bekijken.
Als een van je kernkwaliteiten is dat je autonoom bent dan is je valkuil vaak dat je doorslaat in dwarsheid.
Goede samenwerking is op die manier moeilijk.
Je uitdaging is dan om in bepaalde situaties meegaander te zijn om het gezamenlijke resultaat te verbeteren.
Daarnaast is het belangrijk dat je open staat voor anderen en dat je bereid bent hiervan te leren.
Je vindt het lastig om echt alles samen op te pakken (je allergie).
Teamspelers
Samenwerking is over het algemeen makkelijker te ontwikkelen voor teamspelers: ze werken graag samen en leveren vaak een bijdrage aan een goede werksfeer.
Wel vinden zij het lastig als er conflicten ontstaan omdat zij gericht zijn op harmonie.
Realiseer je dat conflicten juist tot een hoger niveau van samenwerken kunnen leiden als deze op een goede manier opgelost worden.
Solisten
Samenwerking is vaak moeilijker te ontwikkelen voor einzelgängers en introverte personen.
Zij zijn meestal meer gericht op zichzelf en vaker op de inhoud.
Ook ervaren ze simpelweg minder de behoefte om samen te werken met anderen.
Feedback
Voor het bevorderen van goede samenwerking is periodieke feedback geven en ontvangen erg nuttig.
Bespreek bijvoorbeeld hoe de onderlinge communicatie verloopt.
Blijf met elkaar communiceren want zo versterk je de onderlinge band en jullie samenwerking.
Samenwerken in een team
Patrick Lencioni schreef een interessant boek over het samenwerken in teams:
De vijf frustraties van teamwork
Een must read voor iedereen die samenwerkt met collega’s en voelt dat er meer in zit.
Lencioni geeft een model voor high performing teams in de vorm van de Piramide van Lencioni.
Hierin staan 5 succesfactoren van sterk teamwork.
- Vertrouwen: Het fundament van een sterk team is vertrouwen. Teamleden moeten zich veilig voelen om zich kwetsbaar op te stellen en openlijk hun gedachten en gevoelens te delen.
- Conflictoplossing: Constructieve conflicten zijn belangrijk voor de groei van een team. Teamleden moeten leren om meningsverschillen te uiten en op te lossen op een respectvolle manier.
- Betrokkenheid: Teamleden moeten zich betrokken voelen bij het team en de doelstellingen ervan. Het is belangrijk dat iedereen begrijpt hoe zijn of haar bijdrage bijdraagt aan het succes van het team.
- Verantwoordelijkheid: Elke teamlid moet verantwoordelijkheid nemen voor zijn of haar rol en de prestaties van het team. Dit houdt in dat mensen zich verantwoordelijk voelen om elkaar te helpen en elkaar te ondersteunen.
- Resultaten: Succesvolle teams streven naar meetbare resultaten en doelstellingen. Het is belangrijk dat teamleden zich hiervoor inzetten en dat de resultaten regelmatig worden geëvalueerd en gevierd.
In onderstaande video wordt duidelijk vertelt wat deze 5 succesfactoren zijn.
Wat voeg je toe aan een team? (voorbeelden)
Je hebt een sollicitatiegesprek en je krijgt de vraag: wat voeg jij toe aan ons team?
Als je op zoek bent naar goede voorbeelden, kun je de eerder genoemde punten goed gebruiken.
Laten we een paar voorbeelden bekijken:
- Je bent flexibel en behulpzaam. In je vorige baan ben je ingevallen voor een collega toen diegene uitviel door ziekte.
- Je bent verantwoordelijk. Toen het project fout liep, heb jij je verantwoordelijkheid genomen en heb je aan de bel getrokken bij je leidinggevende.
- Je kunt goed luisteren. Veel collega’s kloppen bij jou aan als ze een probleem hebben en jij kunt ze daar vaak goed bij helpen.
- Je bent kritisch en assertief. Je hebt het pijnpunt in jullie team aangekaart en ervoor gezorgd dat het team daardoor beter ging functioneren.
- Je hebt sterke sociale vaardigheden. Je bent goed in het onthouden van namen, weet hoe het met anderen gaat en bent altijd belangstellend.
Waarom is samenwerken moeilijk?
Laten we ook even bekijken wat goede samenwerking op de werkvloer zo moeilijk maakt.
Dit zijn 7 veelvoorkomende oorzaken van een slechte samenwerking en werksfeer.
- Teveel verschillende karakters. Elk individu heeft een unieke persoonlijkheid en vertoont vaak uniek gedrag. Deze verschillen kunnen in de praktijk leiden tot conflicten en misverstanden, vooral als onderlinge irritaties niet openlijk worden besproken.
- Kernwaarden zijn niet helder. Als er geen aandacht wordt besteed aan de gemeenschappelijke kernwaarden of als ze worden opgelegd of genegeerd, gaat dit ten koste van de werksfeer en de samenwerking.
- Teamdoelen zijn niet duidelijk. Als het hele team niet weet waarom ze hun werk doen, dan doen ze hun werk zoals zij zelf willen. Er wordt dan voorbij gegaan aan het gezamenlijke doel.
- Verwachtingen zijn niet helder. Neem niet zomaar aan dat de verwachtingen duidleijk zijn. Besteed hier voldoende aandacht aan zodat iedereen op 1 lijn zit.
- Gebrek aan planning en structuur. Voor een goede samenwerking is het belangrijk om af te stemmen wie welke acties wanneer gereed moet hebben. Een gebrek aan inhoudelijke duidelijkheid en eenduidige procedures kan leiden tot een slechte samenwerking.
- Onveilige sfeer in het team. Als teamleden het gevoel krijgen dat ze afgebrand worden als ze hun mening geven, dan zullen ze zich de volgende keer wel twee keer bedenken. Ook onderling geroddel of alleen maar benadrukken wat teamleden fout doen, is funest voor een goede sfeer en dus voor de samenwerking.
- Teamleden durven hun mening niet te geven
Mensen die zich onzeker voelen, niet assertief genoeg zijn, verlegen of wat meer tijd nodig hebben om een mening te vormen (bijvoorbeeld veel introverte mensen) die zullen niet snel vertellen wat ze ergens van vinden in een teamoverleg of naar andere teamleden.
Voorbeelden competentie samenwerken
Hieronder volgen concrete voorbeelden van de competentie samenwerken:
- Stelt het belang van het team boven het eigen belang
- Deelt kennis en ervaring met collega’s
- Is service-gericht naar zijn of haar stakeholders
- Motiveert anderen om input te geven
- Zorgt voor correcte informatievoorziening
- Kan aandachtig luisteren
- Biedt anderen hulp aan bij problemen of met hun doel te bereiken
- Komt met voorstellen voor het bereiken van een gezamenlijk resultaat
- Doet concessies aan het eigen belang als het gaat om het behalen van een gezamenlijk resultaat
- Pakt ideeën van anderen positief op
- Uit zich positief over prestaties en ideeën van een collega
- Zet zich in voor de belangen van anderen (de teamleden)
- Online samenwerken met online tools
