Inhoudsopgave
Waarom voorbereiden op je sollicitatiegesprek?
Voorbereiding sollicitatiegesprek: tips
1. Kruip in de huid van de werkgever
Weet dat jij niet de enige bent die het spannend vindt. Ook voor de meeste werkgevers is het sollicitatieproces geen gesneden koek.
Vaak spreek je bijvoorbeeld geen recruiter maar een manager die niet veel ervaring heeft met mensen aannemen. Of je spreekt met aanstaande collega’s die dit ook niet wekelijks doen.
Het is goed om je te beseffen dat ook de organisatie een goede indruk wil achterlaten. Zij hebben namelijk een probleem dat ze graag willen oplossen, en jij bent de mogelijke oplossing.
2. Vergaar zoveel mogelijk kennis
Probeer zoveel mogelijk te weten te komen over de organisatie:
- Google de organisatie en bekijk wat je allemaal te weten kunt komen.
- Pluis de website van de organisatie uit. Bekijk of er een ‘Werken bij’ pagina is. Hier vind je vaak goede informatie over het type kandidaat waar de organisatie naar op zoek is.
- Lees het jaarverslag of de bedrijfsbrochure als die er is. Zorg ervoor dat je een aantal feiten kunt benoemen in je gesprek. Denk aan jaarcijfers, omzetten of aantal medewerkers.
- Vraag vrienden, familie en kennissen wat ze weten over het bedrijf en doe hier je voordeel mee.
- Bekijk via LinkedIn wie er werkt of ooit gewerkt heeft bij de organisatie en kijk of je een kopje koffie kunt gaan drinken.
3. Analyseer de vacature
Lees de vacature nogmaals goed door. Vorm je een beeld van de ideale kandidaat voor deze baan. Probeer vervolgens de overeenkomsten te vinden tussen jou en deze persoon, op het gebied van vaardigheden, eigenschappen en ervaring.
De vraag die het bedrijf heeft, is namelijk of jij een goede match bent. Als je de vacature goed kent dan kun je daar slim op in spelen.
4. Ken je gesprekspartner(s)
Het is heel nuttig om te weten met wie je het gesprek gaat voeren. Als je weet wat de rol en verantwoordelijkheden zijn van deze persoon dan kun je:
- Je antwoorden daarop afstemmen.
- Gemeenschappelijke interesses of ervaringen vinden die het gesprek soepeler en aangenamer maken.
- Relevantere en specifiekere vragen stellen die betrekking hebben op zijn of haar ervaring binnen de organisatie.
Dus vogel het volgende uit voordat je op gesprek gaat:
- Hoeveel personen zitten er aan de tafel?
- Hoe heten ze?
- Hoe zien ze eruit en welke functie hebben ze binnen de organisatie?
- Wat is hun achtergrond?
- Hoe lang werken ze al op deze afdeling?
- Ontdek je nog andere bijzonderheden?
Zoek via Google en LinkedIn of ze misschien iets bijzonders hebben gedaan. Wie weet heb je dezelfde opleiding gedaan, woon je in dezelfde stad of deel je een hobby. Probeer iets te vinden waar je het over kunt hebben.
Kennis is macht: we leven in de 21e eeuw waar een eenvoudige Google-zoekopdracht je kan helpen te schitteren tijdens je sollicitatiegesprek.
5. Bedenk alvast antwoorden op veelgestelde vragen
Vaak stelt een werkgever dezelfde soort vragen tijdens een gesprek. Daarom hebben we de meeste gestelde sollicitatievragen voor je op een rij gezet.
Doorloop ze allemaal en bedenk alvast welk antwoord je gaat geven op iedere vraag. Dit is de manier om het gesprek naar jouw hand te zetten.
Bedenk ook zelf welke vragen de recruiter kan gaan stellen naar aanleiding van de vacature. Zorg er in ieder geval voor dat je een helder antwoord hebt op de volgende vragen:
- Vertel eens iets over uzelf
- Waarom zou juist u deze baan moeten krijgen?
- Waarom wilt u bij dit bedrijf werken?
- Wat zijn 3 beste en je 3 slechtste eigenschappen? Kunt u een voorbeeld noemen?
- Waarom bent u geschikt voor deze functie?
- Waarom bent u bij uw vorige werkgever weggegaan?
Gebruik de STARR methode om op een effectieve manier antwoord te geven op de vragen die je krijgt.
Houd ook rekening met vreemde of rare vragen. Wat zou je antwoorden op:
Hoeveel vliegtuigen zijn er in de wereld?
of
Wat zou je doen met een miljoen lego steentjes?
Raak niet in de stress maar beredeneer op een logische of creatieve manier om tot een antwoord te komen. Het gaat vaak niet om het antwoord dat je geeft, maar het denkproces dat je doorloopt.
Bekijk ook voorbeelden van onverwachte vragen die je kunt verwachten. Zo ben je voor de volle 100% voorbereid en word je niet verrast.
Ook ChatGPT kan je uitstekend helpen met het bedenken van antwoorden op veelgestelde vragen.
6. Bedenk welke vragen jijzelf gaat stellen
Zie het eerste gesprek als een wederzijdse kennismaking. De recruiter is dus niet de enige die vragen mag stellen. Jij ook!
Sterker nog, vragen stellen is een must. Het is belangrijk dat je interesse toont in je gesprekspartner en de organisatie.
Dit kun je laten blijken door het stellen van intelligente en geïnteresseerde vragen.
Stel een lijst op met vragen die jij aan de recruiter zou kunnen stellen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Waarom staat de vacature open?
- Hoe is het mijn voorganger vergaan?
- Hoe is het evenwicht tussen werk en vrije tijd?
- Wat is de filosofie van dit bedrijf/organisatie?
- Wat is de belangrijkste bijdrage die dit bedrijf van zijn werknemers verwacht?
- Wat zijn momenteel de grootste problemen of knelpunten voor deze afdeling of deze functie?
- Als ik aangenomen word en goede resultaten behaal, hoe moet ik mijn verdere carrièrekansen dan inschatten? Wat zijn de doorgroeimogelijkheden?
- Kunt u me meer vertellen over de mensen met wie ik het meest zal samenwerken?
- Kunt u een beeld schetsen van een typische werkdag?
- Ik vind het geweldig dat teamwork hier zo hoog in het vaandel gedragen wordt. Maar teamprestaties evalueren kan best moeilijk zijn. Op welke manier wordt hier geëvalueerd?
En tegen het einde van het gesprek:
- Ik heb veel geleerd uit dit gesprek en ben erg geïnteresseerd in de baan. Volgens mij sluiten mijn vaardigheden en ervaring goed aan op deze functie. Hoe verloopt de rest van de sollicitatieprocedure?
- Op welke termijn zien jullie deze functie ingevuld?
- Heeft u al veel andere kandidaten gesproken?
7. Kom op tijd
Plan ruim van tevoren de route naar de organisatie en zorg dat je op tijd komt. Als je te laat bent sta je al met 1-0 achter en zul je extra je best moeten doen om bij de werkgever in de smaak te vallen.
Ook hier komt dus alles neer op een goede voorbereiding. Beter veel te vroeg dan een paar minuten te laat. Hou er rekening mee dat een gesprek gemiddeld een uur duurt.
8. Bedenk welke kleding je aan doet
Bedenk ruim van te voren welke sollicitatiekleding je gaat aan doen.
- Heb je nog wel een schoon wit overhemd?
- Is de schoenpoets op?
- Moet je nog naar de kapper?
Mocht er nog iets moeten gebeuren, dan heb je in ieder geval tijd om actie te ondernemen. Dit voorkomt stress op de dag zelf.
9. Glimlach
Veel mensen vergeten door de zenuwen om te lachen en vinden het moeilijk om ontspannen over te komen. Toch is dit een van de makkelijkste manieren om de kans op die nieuwe baan te vergroten.
Een glimlach breekt het ijs en laat zien dat je een vriendelijk en leuk persoon bent. Al vanaf de eerste indruk is dit van belang.
Mensen die niet glimlachen komen autoritair over en mensen die wel glimlachen zijn in onze ogen sympathieker. Een lach werkt nu eenmaal ontwapenend.
Hoe sympathieker je overkomt, des te groter de kans dat jij de baan binnensleept. De ‘gunfactor’ is in vrijwel iedere menselijke interactie enorm belangrijk.
Werkgevers zijn in de eerste plaats mensen en zoeken niet alleen iemand die de juiste vaardigheden en papieren heeft, maar ook iemand die past in het team. Vandaar dat een goede introductie ook zo belangrijk is.
10. Blijf kalm en straal vertrouwen uit
Het beste advies dat we kunnen geven is vertrouwen in jezelf te hebben. Je bent niet voor niks zover gekomen.
Vergeet niet dat een sollicitatiegesprek een van de weinige momenten is waarop een beetje opscheppen wordt geaccepteerd en misschien zelfs omarmd. Er loopt een dunne scheidslijn tussen vertrouwen en arrogantie, maar tijdens het gesprek moet je zoeken naar een mooi evenwicht.
Soms heb je je nog zo goed voorbereid, maar loopt het toch in de soep. Er zijn recruiters die bewust het gesprek slecht laten verlopen om te kijken hoe jij daarop reageert.
Houd dus het hoofd koel, ook als het mis gaat. Eén misstap betekent nog niet dat je de baan misloopt.
Gerelateerd
11. Laat iets verrassends van jezelf zien
Vertel subtiel iets over jezelf waardoor de recruiter je nog herinnert tussen alle andere kandidaten. Test je verhaal eerst even uit op een aantal mensen in je naaste omgeving zodat je weet hoe het landt.
Als je hebt deelgenomen aan een bijzondere sport (onderwater hockey), je hebt een eigen bedrijf opgezet in je studententijd of je bent opgegroeid in Afrika, vermeldt dit dan tijdens het gesprek.
Houd het kort, je wilt je gesprekspartner niet vervelen. Laat vooral zien dat je een mooie persoonlijkheid hebt en goed in de nieuwe werkomgeving zou passen.
12. Bedank de recruiter
Bedank de recruiter altijd na het gesprek op een specifieke manier. Denk bijvoorbeeld aan:
- Bedankt voor de tijd die u voor dit gesprek nam, ik weet dat u het druk heeft met…
- Bedankt dat u me op mijn gemak heeft gesteld tijdens dit gesprek.
13. Vraag om feedback
Zorg dat je een reactie krijgt op het gesprek. Neem contact op na een paar dagen, of na een week en vraag wat ze van het gesprek vonden.
Als je vraagt om concrete feedback dan kun je dit weer gebruiken voor je volgende sollicitatiegesprek.
Zeker als je een afwijzing op je sollicitatie krijgt, is het verstandig om te bellen en te vragen naar de reden.
14. Houd contact
Als je nog in het sollicitatieproces zit en je ziet kort na je gesprek een interessant artikel over iets dat tijdens het gesprek ter sprake kwam, mail het naar je contactpersoon.
Zo kom je eenvoudig weer even top of mind van de recruiter. Het laat zien dat je nog steeds geïnteresseerd bent en aan de organisatie en het gesprek terug denkt.
Pro-tip:
Vaak is het zo dat er meerdere vacatures openstaan, zeker in een grote organisatie. Of dat er recent nieuwe vacatures zijn bijgekomen. Wat je graag wil is dat de recruiter hierbij direct aan jou denkt.
15. Onderhandel
Zelfs al is deze baan de enige optie die je momenteel hebt: onderhandel over het salaris en de arbeidsvoorwaarden.
Het laat (onbewust) zien dat je toch in trek bent en dat je prestatiegericht bent.
Iemand die voor zichzelf opkomt en laat zien dat hij beschikt over belangrijke vaardigheden. Dit wordt altijd gewaardeerd, ook al zal de werkgever dit nooit toegeven.
16. Sluit sterk af
Het wordt ook wel de ‘peak-end-rule‘ genoemd in marketing land.
Uit onderzoek blijkt dat als mensen een reeks cijfers voorgelegd krijgen ze zich later vaak de laatste paar cijfers nog kunnen herinneren.
En dit geldt ook voor een gesprek: het laatste deel blijft het beste hangen. Het einde van het gesprek is dus een laatste kans om een goede indruk te maken.
Als de recruiter vraagt of jij nog vragen hebt, maak hier dan altijd gebruik van. Zorg altijd dat je een sterke vraag achter de hand hebt om te kunnen stellen.
17. Op afstand solliciteren
Mocht het zo zijn dat je online moet solliciteren, dan is het verstandig om je laptop en het programma waarmee je gaat bellen te testen.
- Heb je voldoende wifi bereik?
- Past de achtergrond wel bij wie je wilt neerzetten?
- Is er voldoende licht zodat je gesprekspartner je goed kan zien?
Check en dubbelcheck alles want er is niets zo vervelend als dat er op het moment supreme iets misgaat.
Gerelateerd
18. Verschillende soorten gesprekken
- Heb je bijvoorbeeld een assessment? Dan vergt dat een andere voorbereiding dan een eerste sollicitatiegesprek.
- Een arbeidsvoorwaardengesprek bereid je anders voor dan een IQ test.