Zelfvertrouwen: sommige mensen lijken er mee geboren te zijn en sommigen lijken het wel nooit te krijgen.
Gelukkig blijkt dit niet waar te zijn.
Bekende personen met veel zelfvertrouwen hebben dit namelijk bijna allemaal aangeleerd.
Barack Obama, Theo Maassen of Eva Jinek.
Geen van allen hadden ‘van nature’ zoveel zelfvertrouwen.
Zelfvertrouwen kun je leren.
Jij ook.
Gelukkig maar want uit onderzoek blijkt dat zelfvertrouwen een buitengewoon belangrijke kwaliteit is die mensen aantrekkelijk maakt.
En dat geldt ook voor je toekomstige werkrelatie.
Iedereen vindt een sollicitatiegesprek spannend.
Reken maar.
En dat is heel normaal.
Want vaak hangt er veel vanaf.
Je hebt misschien al maanden cv’s en sollicitatiebrieven rondgestuurd en nu eindelijk mag je op gesprek.
Of je bent al veel te lang werkloos en nu kun je daar een eind aan maken.
Je mag het dus absoluut niet verpesten.
En precies deze gedachten kunnen desastreus zijn voor je zelfvertrouwen.
Vandaar dat we je gaan helpen om blakend van zelfvertrouwen op je sollicitatiegesprek te verschijnen met 20 belangrijke tips.
Inhoudsopgave
1. Bereid je voor op de vragen
Een gouden tip.
Maar waarom doet bijna niemand dit?
Het sollicitatiegesprek kun je bijna volledig thuis voorbereiden.
Je weet namelijk van te voren welke veelgestelde vragen ze gaan stellen.
Natuurlijk niet allemaal, maar dit geldt wel voor 90% van de vragen.
Alle recruiters willen namelijk hetzelfde weten.
Zorg er dus voor dat je op alle vragen van tevoren een antwoord bedenkt.
Denk ook aan onverwachte sollicitatievragen of creatieve sollicitatievragen.
Neem ruim de tijd voor deze voorbereiding.
Zonder jezelf af voor 2 uur en doorloop alle veel voorkomende vragen.
- Wat ga jij antwoorden?
- Heb je voldoende verhalen te vertellen?
- Geven alle antwoorden samen een goed beeld van jezelf?
- Wat zou je de recruiter nog meer willen vertellen?
Een goede voorbereiding op je gesprek zorgt voor enorm veel zelfvertrouwen omdat je (bijna) precies weet wat er gaat komen.
Je zult zelfs merken dat je onverwachte vragen makkelijker beantwoordt omdat je veel verschillende verhalen en antwoorden al geoefend hebt.
2. Stel vragen
Zorg er daarnaast voor dat jij ook voldoende vragen hebt voor je gesprekspartner.
Een sollicitatiegesprek is geen eenrichtingsverkeer.
Sterker nog, hoe meer goede vragen jij zelf stelt hoe sterker jij overkomt.
Je draait de rol van ‘ik wil graag een baan’ naar ‘laat maar eens horen waarom ik bij jullie aan de slag zou gaan’.
Een manier om tot goede vragen te komen is je te verdiepen in de organisatie.
- Welke doelstellingen hebben ze?
- Hoe kun jij hieraan bijdragen?
- Wat neem jij mee uit je werkverleden dat je kunt gebruiken in deze nieuwe organisatie?
Onthoud dat iedere organisatie die een vacature uit heeft staan een probleem heeft.
Door te achterhalen wat de problemen zijn, kun je passende antwoorden geven die de organisatie ook echt verder helpen.
Achterhaal het probleem, presenteer jezelf als oplossing en de baan is voor jou.
En door vragen te stellen kom je bovendien sterker en geïnteresseerd over.
Dit alles draagt enorm bij aan het beeld dat je gesprekspartner van je krijgt.
3. Check je gesprekspartner van tevoren
Weet je al met wie je aan tafel zit?
- Een man?
- Een vrouw?
- Een recruiter?
- De manager van de afdeling?
- Zitten ze met z’n 2-en?
- Of 3-en?
Achterhaal met wie je een gesprek hebt en doe onderzoek naar deze personen.
- Wie zijn ze en wat is hun functie in de organisatie?
- Wat vinden ze belangrijk?
Een manager zal bijvoorbeeld bekijken of je in het team past.
Een recruiter bekijkt over het algemeen meer of je bij de cultuur van de organisatie past.
Ook hier is een goede voorbereiding weer belangrijk en zal ervoor zorgen dat je niet verrast bent aan de sollicitatietafel.
Met als gevolg dat je vol vertrouwen aan het gesprek kunt beginnen.
4. Wees je bewust van je zwaktes
Iedereen heeft zaken waarover je minder zelfverzekerd bent.
En dat is helemaal niet erg.
Sterker nog, je kunt dit inzetten als een sterkte.
Hoe doe je dat?
Wees eerlijk over je zwaktes en tekortkomingen.
Dus benoem ook in een gesprek waar je niet zo goed in bent.
En dan hebben we het niet over ‘ik ben te perfectionistisch’.
Daar trapt geen enkele recruiter in.
Probeer een minder sterke kant te benoemen die minder relevant is voor de functie.
Een goede recruiter zal altijd je zwaktes proberen te achterhalen.
Het is van belang dat je dit helder kunt benoemen EN wat je er in het verleden aan gedaan hebt om deze specifieke zwakte te verbeteren.
Of hoe je hiermee in de toekomst omgaat.
Als je dit goed kunt benoemen, zul je sterker naar voren komen.
5. Gebruik je ademhaling goed
Een van de belangrijkste technieken om krachtiger, zelfverzekerder en overtuigender te spreken, is een ontzettend simpele techniek.
Vraag zangers, atleten, yoga-beoefenaars of straaljagerpiloten wat hun belangrijkste techniek is, en ze zullen hetzelfde antwoorden.
Een van de geheimen tot meer zelfverzekerd en dynamisch spreken:
Ademhalen
Als je zenuwachtig bent zul je merken dat je ademhaling versnelt en dat je meer vanuit je borst ademhaalt dan vanuit je buik.
Dit gaat meestal vanzelf en onbewust.
Het is daarom goed om hier actief verandering in te brengen.
Probeer dus 10 minuten voor je gesprek je ademhaling doelbewust onder controle te krijgen.
Adem diep in door je neus helemaal naar je buik en adem daarna weer helemaal uit.
Doe dit 10x achter elkaar.
Je zult merken dat je relaxter wordt
Bekijk onderstaande video waarmee je in 5 minuten voorafgaand aan je sollicitatiegesprek helemaal voorbereid bent.
6. Draag je beste kleding
Michael Jordan antwoordde altijd op de vraag waarom hij iedere wedstrijd nieuwe schoenen droeg:
‘Ken je dat gevoel, als je iets nieuws aan hebt?’
‘Dat gevoel wil ik iedere wedstrijd hebben.’
En dat geldt ook voor jou.
Als je een topprestatie moet neerzetten, moet je er alles aan doen om je TOP te voelen.
De meeste mensen voelen zich ook daadwerkelijk beter als ze nieuwe of dure kleding aan hebben.
Nu willen we niet zeggen dat je iedere sollicitatie nieuwe kleding moet kopen, maar zorg er wel voor dat je er tip top in orde uitziet.
7. Zorg dat je er verzorgd uitziet
En niet alleen je kleding moet er goed uitzien.
Dat geldt natuurlijk ook voor de rest van je uiterlijk.
Zorg ervoor dat je naar de kapper bent geweest.
Voor de mannen: scheer je zelf of -als je een baardje hebt- zorg ervoor dat het netjes getrimd is.
Zie het als een voorbereiding op je droom date.
Je zult merken dat je jezelf beter voelt EN de recruiter merkt dit ook.
8. Zorg dat de eerste indruk raak is
Tja makkelijker gezegd dan gedaan.
Maar ook hier kun je aan werken.
Zoals je weet is de eerste indruk enorm belangrijk.
Dus nogmaals:
- Zorg voor representatieve kleding
- Maak oogcontact
- Geef een stevige (en droge) handdruk
- En geef een compliment!
9. Praat langzaam
Je kunt jezelf op een snelle manier meer zelfvertrouwen laten uitstralen.
Zelfvertrouwen is niet iets wat je van nature zou moeten hebben.
Je kunt een enorm zelfvertrouwen in jezelf naar boven halen.
Hoe doe je dat?
- Bedenk voor jezelf welke persoon voor jou veel zelfvertrouwen uitstraalt
- En probeer nu deze persoon na te doen
- Vertel een van je zorgvuldig voorbereide verhalen aan jezelf in de spiegel
- Praat langzaam en probeer vol zelfvertrouwen over te komen
Bekijk onderstaande video voor een spoedcursus natuurlijk zelfvertrouwen. Hierin wordt haarfijn uitgelegd wat je zelf kunt doen om je zelfvertrouwen in no-time een enorme boost te geven.
10. Werk aan je houding
In het verlengde van de vorige tip:
Ook je lichamelijk houding is vaak veel belangrijker dan je denkt.
Mensen met hangende schouders maken bijvoorbeeld geen sterke indruk.
Dat geldt ook als je achteroverleunend in je stoel je verhaal houdt.
- Hou je hoofd rechtop
- Hou je schouders naar achter
- Ga rechtop zitten
- Maak oogcontact
- En glimlach! Dit wordt vaak vergeten vanwege de zenuwen, maar is ontzettend belangrijk.
Lichaamstaal is dus iets waarmee je enorme stappen kunt zetten.
11. Benoem resultaten
Niets maakt je zelfverzekerder dan het benoemen van wat je allemaal hebt bereikt.
Daarom hameren we ook op dit onderdeel bij het maken van je cv.
De meeste mensen houden niet van opscheppen, maar dit is het moment waarop je legitiem uitvoerig mag opscheppen over jezelf.
Wees niet bang dat dit verkeerd valt bij je gesprekspartner.
Dit is namelijk precies wat ze willen horen.
Bovendien kom je zelfverzekerd en vol zelfvertrouwen over als je duidelijk en enthousiast kunt vertellen waar jij goed in bent.
12. Vergelijk jezelf niet met anderen
Hoe verleidelijk ook.
Doe het niet.
Ga uit van je eigen kracht.
Iedereen is uniek en het is de kunst om tijdens een sollicitatie te laten zien waar jij uniek in bent.
Wat maakt jou anders dan de volgende kandidaat?
Als je dit op een goede manier naar voren kunt brengen, geeft je dit een enorme boost in je zelfvertrouwen.
Zelfkennis is erg belangrijk om jezelf naar een hoger niveau te tillen.
13. Accepteer jezelf zoals je bent
Focus jezelf niet teveel op alle zaken die je nog niet kunt of nog niet hebt bereikt.
Wees dankbaar voor wat je wel kunt en wat je al wel hebt bereikt.
Je zult merken dat als je deze shift maakt in je hoofd, je al een stuk beter in je vel zit.
14. Laat van je horen
Ben je het niet gewend om veel te praten?
Of ben je van nature introvert?
Dan is dat echt iets waar je overheen zult moeten stappen in een gesprek.
Je kunt namelijk niet genoeg aan het woord zijn tijdens een sollicitatiegesprek.
Zorg er dus voor dat je voldoende verhalen paraat hebt.
Als er een vraag wordt gesteld moet je in staat zijn om een uitgebreid antwoord te geven.
En zorg ervoor dat je dit op een amusante manier kunt vertellen.
PRO-tip: stel een wedervraag als je niet direct een antwoord weet. Zo kom je genuanceerd over en kun je meteen achterhalen wat je gesprekspartner exact wil weten.
15. Blijf kalm
Je gevoel laat je meestal niet in de steek.
Stel je het volgende voor:
Je gesprekspartner gaat tijdens het gesprek niet in op jouw antwoorden en blijft maar vragen stellen.
En blijft deze vragen herhalen.
Dus:
De recruiter stelt een vraag.
Jij geeft een antwoord.
En de recruiter stelt weer dezelfde vraag.
Jij geeft weer antwoord, een aanvullende antwoord.
En de recruiter stelt weer dezelfde vraag.
Je voelt aan je water dat er iets aan de hand is.
Probeer in dit soort ongemakkelijke situaties altijd kalm te blijven.
Je gesprekspartner probeert namelijk in 9 van de 10 gevallen je testen.
- Hoe reageer jij op moeilijke situaties?
- Raak je in paniek?
- Of blijf je kalm en probeer je zo goed als het kan je eruit te redden?
En ook hier geldt weer:
Een tegenvraag stellen, werkt meestal heel goed.
In bovenstaand voorbeeld zou je bijvoorbeeld kunnen vragen:
‘Welk deel van mijn antwoord zou ik nog verder kunnen toelichten?’
16. Geef fouten meteen toe
Het is niet erg om fouten te maken.
Zolang je daar niet te moeilijk over doet.
Doordat je wellicht zenuwachtig bent, maak je misschien sneller fouten.
Geef dit gewoon toe en vertel eventueel hoe je je voelt.
17. Recruiters weten dat jij zenuwachtig bent
Recruiters doen dit soort gesprekken dag in dag uit.
Daarmee staan ze met 2-0 voor.
En dat is niet erg.
Ze weten namelijk ook uit ervaring dat jij een beetje gespannen of zenuwachtig bent.
De beste recruiters zullen dan ook eerst proberen om je op je gemak te stellen.
En dat doen ze omdat ze daar zelf baat bij hebben.
Hoe meer jij namelijk op je gemak bent, hoe eerlijker en natuurgetouw je de vragen zult beantwoorden.
Dus:
Als je een beetje gespannen bent voorafgaand aan het gesprek: no worries.
Iedereen heeft hier last van!
18. Vraag je netwerk om hulp
Dit is het moment om je netwerk in te zetten. Ken je al mensen binnen de organisatie?
Ga dan eerst met hen koffie drinken.
Vraag alles wat je wil weten:
- Wat voor types zijn mijn gesprekspartners? Wat vinden ze belangrijk om te horen?
- Welke issues spelen er binnen de afdeling?
- Wat is de cultuur van de organisatie?
- Waar zijn ze precies naar op zoek? Welk probleem moet jij gaan oplossen?
- Zijn er nog andere zaken die slim zijn om te benoemen?
Informatie is macht.
En macht geeft je zelfvertrouwen.
Dus: hoe meer kennis jij hebt des te beter je kunt presteren.
19. Oefen met een bekende
Een rollenspel is iets waar niet veel mensen aan denken in de voorbereiding van hun sollicitatie.
Maar het kan erg waardevol zijn om je gesprek voor te bereiden met een bekende.
Laat de ander je een paar vragen stellen zodat jij ze kunt beantwoorden.
Wat vindt hij of zij van:
- Je antwoorden
- Je houding
- Je intonatie
- Je enthousiasme
In het begin zal het misschien een beetje vreemd aanvoelen, maar je zult merken dat je al snel de smaak te pakken hebt en de meerwaarde ervan inziet.
Met alle feedback kun je jezelf weer verbeteren.
En dat is de ultieme tip om weer meer zelfvertrouwen op te bouwen.
20. Leren, leren, leren
Je krijgt meer zelfvertrouwen als je ergens beter in wordt.
Zo voelt iets wat je voor het eerst doet vaak nog een beetje onwennig omdat je niet weet wat je wachten staat.
Maar als je het vaker hebt gedaan, merk je dat je er beter in wordt en dat je zelfvertrouwen stijgt.
Dat geldt ook voor sollicitatiegesprekken.
Vraag dus altijd na afloop en zeker na een afwijzing waarom je bent afgewezen.
Bel de recruiter op en vraag om eerlijke feedback.
- Wat klopte er niet? Waarom was er geen match?
- Lag het aan iets inhoudelijks zoals aan je werkervaring?
- Of zat het in je persoonlijkheid en hoe je overkwam?
Dit is het moment waarop je kunt leren en jezelf kunt verbeteren.
Grijp deze kans dus ook.
Leer en je zelfvertrouwen zal groeien tot grote hoogte.
En tot slot:
Bekijk nog even in deze video hoe Don Draper uit Mad men vol zelfvertrouwen overkomt.
Eigenaar van sollicitatieplatform beaks.nl waar hij kandidaten helpt met solliciteren, werk en carrière. Lees meer.
