Als je solliciteert op een leidinggevende functie, is het vanzelfsprekend dat je leiding moet kunnen geven. Je vindt deze competentie daarom altijd terug in vacatures voor bijvoorbeeld teamleider of manager. Maar wat wordt er precies met deze competentie bedoeld?
Inhoudsopgave
Wat betekent leidinggeven?
Leidinggeven betekent het nemen van de lead, verbinding leggen en de lijnen uitzetten. Het is vaak een managementfunctie die gericht is op het begeleiden en motiveren van ondergeschikten zodat deze de taken uitvoeren die nodig zijn om de organisatiedoelen te bereiken. Dit kan zijn in projecten, stuurgroepen of vergaderingen.
Wat wordt er precies bedoeld met leidinggeven?
- Je geeft opdrachten en taken
- Je begeleidt mensen om hun doelen te bereiken
- Je motiveert mensen
- Je inspireert collega’s
- Je schept randvoorwaarden om taken goed uit te kunnen voeren
- Je creëert draagvlak voor beslissingen
- Je neemt beslissingen
Meer dan een derde (37%) van de managers gelooft dat leidinggeven meer gericht is op soft skills dan op inhoudelijke kennis blijkt uit onderzoek.
- 67% van de managers vindt werkervaring belangrijker dan het bezit van een diploma
- Vrouwen (71%) delen deze opvatting vaker dan mannen (63%)
- 87% geeft aan in de afgelopen 10 jaar één of meerdere opleidingen of trainingen te hebben gevolgd
Verschil leidinggeven en leiderschap
Leidinggeven komt aan de orde als onderdeel van een organisatie: denk aan de functie van manager, een directeur of team lead. Hierbij heb je mensen onder je werken aan wie jij leiding geeft.
Leiderschap is een vaardigheid die niet alleen hoort bij leidinggevenden: het betekent dat jij initiatief neemt. Dus als in een sollicitatiegesprek wordt gevraagd of jij een voorbeeld kunt geven van jouw leiderschapsrol dan kun je ook benoemen dat je in een project pro-actief hebt gehandeld.
Iemand kan leiderschapskwaliteiten hebben zonder een leidinggevende te zijn.
Waarom de competentie leidinggeven?
In een leidinggevende functie zoals manager of teamleider is het belangrijk dat je deze competentie bezit. Eigenlijk zou iedere medewerker die boven anderen in de organisatie staat deze kwaliteit moeten ontwikkelen.
- Stimuleren en inspireren. Goed leidinggeven zorgt voor gemotiveerde medewerkers en betere resultaten. Je bent in staat om anderen te stimuleren en te inspireren. Je versterkt motivatie, betrokkenheid en de prestaties van de organisatie.
- Betere samenwerking. Er ontstaan door goed leiderschap betere samenwerkingen en er wordt efficiënter gewerkt.
Slecht leiderschap daarentegen kan desastreuze gevolgen hebben blijkt uit onderzoek:
- Mensen met een slechte leidinggevende hebben tot 40% vaker een hartaanval dan mensen met een goede leidinggevende
- Verder blijkt dat 75% van het personeel omgaan met de manager het meest stressvolle deel van het werk vindt
Kortom: leidinggeven is een moeilijke competentie die veel waarde kan toevoegen.
Ontwikkelen van leidinggeven
Leiderschapsvaardigheden kun je leren door ervaring op te doen, maar er zijn ook veel trainingen waar je op terug kunt vallen. Met een leiderschapstraining leer je om je houding en manier van communiceren te verbeteren.
Managen is niet alleen orders geven, het is ook een vorm van samenwerken. Je luistert naar wat je team nodig heeft om de opdrachten uit te voeren die je ze hebt gegeven.
Leidinggeven is vaak makkelijker voor mensen die besluitvaardig zijn. Snel kunnen beslissen helpt bij het versterken van je autoriteit. De leiding nemen is daarentegen weer moeilijker voor mensen die moeite hebben met assertiviteit.
Als manager vervul je verschillende rollen: ondernemer, leider, organisator en coach. Natuurlijk leer je dit op de werkvloer, maar dit zijn ook juist aspecten van het vak die je tijdens cursussen en opleidingen verder kunt verbeteren. Denk aan zaken als communicatieve vaardigheden, overtuigen en inspirerend leiderschap.
Ondernemen
Ondernemerschap en leidinggeven zijn nauw met elkaar verbonden. Een succesvolle ondernemer moet niet alleen innovatieve ideeën ontwikkelen, maar ook de leiderschapskwaliteiten hebben om een team te inspireren en te begeleiden bij het realiseren van die ideeën. Leidinggeven binnen een ondernemende context betekent dat je visie kunt overbrengen, risico’s kunt managen en medewerkers kunt motiveren om gezamenlijke doelen te bereiken. Het effectief combineren van ondernemerschap met leiderschap is essentieel voor duurzame groei en succes binnen een organisatie.
Lees meer over ondernemend zijn.
Delegeren
Delegeren is een belangrijke vaardigheid voor leidinggevenden. Taken uit handen geven aan de juiste mensen maakt een project efficiënter. Het goed verdelen van kennis en tijd levert jou, je team en de organisatie binnen no-time succes op. Het getuigt van goed leiderschap.
Coachen
Je kunt als leider heel sturend te werk gaan, maar je kunt er ook voor kiezen om meer te coachen. Zo faciliteer, help en stimuleer je jouw teamleden om te groeien.
Coachen houdt in dat je belangstelling toont, naar medewerkers luistert, hen vertrouwt, aangeeft hoe dingen anders kunnen en complimenten geeft. Als manager mag je het belang van deze rol, waarbij menselijk contact centraal staat, niet onderschatten. Ouderwetse en conservatieve van leidinggeven is in Nederland snel aan het verdwijnen.
Voorbeelden van leidinggeven
Toon aan dat jij leiderschapskwaliteiten bezit, door voorbeelden te geven van je gedrag en denkwijze. Denk bijvoorbeeld aan:
- Heeft een duidelijke visie en weet anderen daarin mee te nemen
- Kan goed delegeren
- Houdt overzicht op processen
- Heeft een rustige uitstraling, ook in stressvolle situaties
- Kan anderen overtuigen om iets te doen
- Talent voor motiverend spreken
- Heeft oog voor groepsdynamiek
- Kan snel en resoluut beslissingen maken
- Ervaring met beoordelingsgesprekken en functioneringsgesprekken
Geef ook voorbeelden van situaties waarin jij de leiding nam. Beschrijf wat er gebeurde, hoe jij reageerde en wat het effect was (STARR):
- Je werkte in een projectgroep, maar de leider viel uit. Jij hebt het stokje overgenomen en nam de leiding. Hoe heb je dit aangepakt? En wat was het resultaat? Wat heb je geleerd?
- Er ontstond paniek op de werkvloer door een onverwachte gebeurtenis. Wat deed jij in deze situatie?
Gerelateerd
Onzichtbaar leidinggeven
Onzichtbaar leidinggeven is een stijl van leidinggeven waarbij de leidinggevende niet voortdurend op de voorgrond treedt, maar eerder op de achtergrond blijft om het team te ondersteunen en te faciliteren. In plaats van directief aan te sturen, vertrouwt de onzichtbare leidinggevende op de capaciteiten en autonomie van zijn of haar medewerkers. Dit houdt in dat teamleden de vrijheid krijgen om zelfstandig beslissingen te nemen, verantwoordelijkheid te dragen en hun eigen oplossingen te vinden voor uitdagingen.
Deze vorm van leidinggeven bevordert een omgeving van vertrouwen en empowerment, waarbij medewerkers gestimuleerd worden om proactief en innovatief te zijn. De leidinggevende intervenieert alleen wanneer dat nodig is om richting te geven of obstakels weg te nemen. Door niet alles zelf te willen controleren, kunnen teamleden groeien in hun rol en wordt hun betrokkenheid en motivatie vergroot.
Onzichtbaar leidinggeven is vooral effectief in teams met ervaren professionals die baat hebben bij autonomie. Het vraagt van de leidinggevende om los te laten en te vertrouwen op het vermogen van het team, terwijl hij of zij wel de visie en doelen blijft bewaken. Deze stijl kan leiden tot hogere productiviteit, creativiteit en tevredenheid binnen het team, omdat medewerkers zich gewaardeerd en gehoord voelen.