Ben jij afwachtend of proactief? Een ondernemende houding maakt je een gewilde werknemer. Maar hoe ziet een proactieve houding eruit? In dit artikel nemen we je mee in de competentie proactief. Inclusief handige voorbeelden van een proactieve houding.
Inhoudsopgave
Wat betekent proactief?
Proactief zijn betekent dat je op tijd actie onderneemt, je hebt de regie in handen. Dit noemen we ook wel anticiperen of voorzorgsmaatregelen nemen.
Het tegenovergestelde van proactief is een afwachtende houding of reactieve houding waarbij je alleen reageert op wat er op je af komt.
Een proactieve houding gaat niet alleen over probleemoplossend vermogen, we gebruiken de term ook wel om aan te duiden dat iemand veel zelfstandig onderneemt.
Proactief aan elkaar geschreven is correct Nederlands. Je kunt proactief ook schrijven als pro-actief, om het leesbaar te houden.
Waarom is proactief zijn belangrijk?
Niet afwachten, maar op tijd actie ondernemen, daarmee kun je veel ellende voorkomen.
En dat bespaart tijd en energie!
Een proactieve werknemer hoeft niet gemotiveerd te worden om iets te doen, dat doet diegene namelijk zelf al.
Leidinggevenden hebben daarom graag proactieve mensen in hun team.
Deze collega’s hoeven ze niet aan het handje te houden, maar ze kunnen erop vertrouwen dat ze zelf initiatief nemen.
Nadelen van proactief zijn
Een valkuil van proactieve mensen is dat ze teveel leunen op aannames.
Ze maken te snel een inschatting van de situatie en reageren alleen op hun eigen interpretaties.
De nadelen van een proactieve aanpak zijn daarom dat je soms een verkeerde strategie kiest, omdat je te snel wil reageren.
Herken je dit?
Probeer wat vaker eerst alle informatie te krijgen, voordat je actie onderneemt.
Wat geduldiger zijn kan dus enorm helpen in dit geval.
Een proactieve houding ontwikkelen
Bestaat jouw werk voor een groot deel uit ‘brandjes blussen’?
Dan is een proactieve aanpak nodig om problemen te voorkomen.
Om proactiever te worden, moet je leren anticiperen.
Je moet goed letten op details en patronen ontdekken in je werk.
Daardoor kun je voorspellen wat er gaat gebeuren, zodat je op tijd kunt ingrijpen als iets fout dreigt te gaan. Of je zet de oplossing alvast klaar.
Kritisch denken is ook een vaardigheid die je moet ontwikkelen voor een proactieve houding.
Door niet zomaar alles aan te nemen, voorzie je obstakels die anderen niet zien.
Voorbeelden van proactief handelen
Hoe ziet proactief handelen eruit?
Er zijn veel verschillende factoren die bijdragen aan een proactieve houding.
Het is een combinatie van zelfstandigheid, opmerkzaam zijn en initiatief nemen.
Hoe kun je proactief zijn?
- Ogen open houden voor je omgeving
- Niet bang zijn om in te grijpen als je iets fout ziet gaan
- Werken aan je ambities
- Actief bezig zijn met je ontwikkelpunten
- Altijd een Plan B maken
- Flexibel reageren op nieuwe situaties
- Zelfstandig werken en weinig aanwijzingen nodig hebben
Als je duidelijk wilt maken dat jij proactief bent, bijvoorbeeld in een sollicitatiegesprek, moet je concrete voorbeelden geven van je gedrag en welk effect dat heeft.
Daarmee maak je indruk op je gesprekspartner in een sollicitatiegesprek.
Dit zijn voorbeelden van een proactieve houding op het werk:
- Je houdt je ogen open op de werkvloer en springt in als er iets mis dreigt te gaan. Bijvoorbeeld als leidinggevende in een supermarkt, hou je een oogje op je vakkenvullers en of ze geen spullen in de gangpaden laten staan, waar klanten over kunnen struikelen.
- Je bent boekhouder en moet binnenkort werken met nieuwe software. Voordat het zover is, lees je alvast de gebruiksaanwijzing online.
- Bij het maken van een projectplan, voorzie je al problemen die zouden kunnen ontstaan. Je collega wil niet luisteren, maar jij maakt alvast een Plan B. Als het uiteindelijk toch uit de hand loopt, kun jij de situatie snel oplossen.
- Je bereidt je goed voor op je eindejaarsgesprek en hebt een heel lijstje klaar met de punten waar je aan wil werken in het komende jaar.
