Voel jij je verantwoordelijk voor je werk? In vacatures kom je vaak verantwoordelijkheidsgevoel tegen als functie-eis. Wat wordt daar precies mee bedoeld? Een te groot verantwoordelijkheidsgevoel kan dan weer gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Wanneer is verantwoordelijkheid goed en wanneer is het een valkuil? Hieronder nemen we je mee in de competentie verantwoordelijkheidsgevoel, met voorbeelden.
Inhoudsopgave
Wat is verantwoordelijkheidsgevoel?
De betekenis van verantwoordelijkheidsgevoel is een hoge mate van betrokkenheid bij de uitvoering van taken.
Een ander woord hiervoor is plichtsbesef.
Iemand wil graag dat alles gaat zoals het hoort en voelt zich verantwoordelijk voor zijn eigen aandeel in het resultaat.
Dit kan gaan over werk, maar ook sociale situaties.
Je hebt verantwoordelijkheidsgevoel als je deze kenmerken hebt:
- Je wil altijd goede resultaten boeken
- Je vindt het belangrijk dat alles volgens de regels wordt gedaan
- Je wil deadlines op tijd halen
- Je houdt rekening met het imago van het bedrijf of je team
- Je wil fouten en andere negatieve consequenties voorkomen
We noemen mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel ook wel ijverig en plichtsgetrouw.
Waarom is verantwoordelijkheidsgevoel nodig?
Het is nodig dat werknemers zich verantwoordelijk voelen voor hun werk.
Zonder een zekere mate van verantwoordelijkheidsgevoel worden niet alle taken gedaan, niet op tijd of niet naar behoren.
Het is dus goed voor de productiviteit van een bedrijf als het collectieve verantwoordelijkheidsgevoel hoog is.
Ook één verantwoordelijke collega kan de resultaten van een team naar een hoger niveau tillen, maar dit kan op termijn tot conflicten leiden met minder betrokken collega’s.
Voorwaarden verantwoordelijkheidsgevoel
Er zijn 4 belangrijke voorwaarden die horen bij een verantwoordelijkheidsgevoel:
- Verantwoorden. Wie met verantwoordelijkheden kan omgaan is (intrinsiek) bereid om verantwoording af te leggen
- Aanspreekbaar. Wie bereid is om te verantwoorden is aanspreekbaar op zijn verantwoordelijkheid. Denk een check op de voortgang of over de werkwijze die gekozen is.
- Draagvlak. Verantwoordelijkheidsgevoel wordt ontwikkeld binnen organisaties als er draagvlak en commitment is. Draagvlak kan het beste ontstaan als iedereen de gelegenheid heeft gehad om ermee in te stemmen.
- Bevoegdheid. Je kunt alleen verantwoordelijk zijn voor zaken waar je invloed op hebt dus moet je over de juiste bevoegdheden te beschikken. Anders wordt het lastig om de bijbehorende verantwoordelijkheden te kunnen dragen.
Bron: desteven.nl
Wanneer heb je een te groot verantwoordelijkheidsgevoel?
Oververantwoordelijkheid levert werkstress op.
Een valkuil van mensen met teveel verantwoordelijkheidsgevoel is bovendien dat ze hun werk moeilijk kunnen loslaten.
Bepaalde persoonlijkheidstypes zijn gevoeliger voor overbelasting, doordat ze zich te verantwoordelijk voelen voor alles.
Vaak voelen ze zich ook verantwoordelijk voor zaken waar ze geen invloed op hebben, zoals het werk van anderen.
Een te groot verantwoordelijkheidsgevoel wordt ook gezien als een van de factoren die leiden tot burn-out.
Verantwoordelijkheidsgevoel voorbeelden
Veel vacatures vragen om verantwoordelijkheidsgevoel.
Wat wordt daar precies mee bedoeld?
Je laat het zien door concrete acties.
Dit is hoe iemand met verantwoordelijkheidsgevoel zich gedraagt. Herken jij je hierin? Kun je iets beter doen?
- Krijgt alles op tijd af
- Geeft het op tijd aan als je iets niet af gaat krijgen
- Rapporteert en overlegt veel
- Houdt rekening met anderen (collega’s, team, klanten)
- Kent de regels en houdt zich eraan
- Levert nooit half werk
- Voelt zich verantwoordelijk om representatief over te komen
- Probeert fouten recht te zetten
- Komt altijd op tijd
- Wacht niet af en neemt initiatief
Tijdens het schrijven van je sollicitatiebrief en in je sollicitatiegesprek moet je voorbeelden geven van hoe verantwoordelijk je bent.
Dit zijn concrete situaties waarin iemand verantwoordelijkheidsgevoel toont:
- Je merkt dat je leidinggevende het vaak niet doorheeft als je ‘s ochtends een half uur te laat komt. Sommige van je collega’s maken hier gebruik van door elke dag later te komen. Jij voelt je verantwoordelijk om er wel altijd op tijd te zijn.
- Je werkt in een kledingwinkel op een drukke zondagmiddag. Je ziet dat er een grote stapel kleding op de grond ligt. In plaats van af te wachten, neem je initiatief om de kleren netjes terug te leggen, zodat de winkel er representatief uitziet.
- Als receptionist kom je erachter dat je een fout hebt gemaakt bij het inplannen van afspraken. Je twijfelt niet om iedereen te bellen om een nieuwe afspraak te maken.
- Je bent ambtenaar bij de gemeente. Het is vrijdagmiddag, maar je hebt nog een stapel aanvragen liggen. Omdat je weet dat de aanvragers niet tot maandag kunnen wachten, besluit je om iets langer door te werken om alles af te krijgen.
