Open vragen stellen is een gesprekstechniek die iedereen kan leren. Wat is een open vraag precies en hoe stel je de juiste vragen? Bekijk welke soorten vragen er zijn met praktische voorbeelden en handige tools om zelf open vragen te stellen én te beantwoorden.
Inhoudsopgave
Wat is een open vraag?
Een open vraag is een vraag waarop meerdere antwoorden mogelijk zijn. Zo’n vraag nodigt uit om een langer antwoord te geven en dus om meer te vertellen.
Dit in tegenstelling tot een gesloten vraag, die je alleen kunt beantwoorden met ‘ja’ of ‘nee’.
Bekijk maar eens deze voorbeelden:
- Gesloten vraag: “Wil je hier graag werken?”
- Open vraag: “Waarom lijkt het je leuk om hier te werken?”
Het effect van gesloten vragen is dat het gesprek heel eenzijdig kan worden.
Bovendien zul je niet veel te weten komen door alleen een ja of nee.
Daarom zijn open vragen een goede manier om mensen aan het praten te krijgen en om het gesprek gaande te houden.
Een goede open vraag is tenslotte het liefst neutraal, niet te sturend of suggestief.
Hoe stel je een open vraag?
Een open vraag bevat een vraagwoord:
Wie, wat, waarom, hoe, wanneer, welke, hoe lang, waarvoor en waar
Meestal staat dit woord aan het begin van de zin.
Voorbeelden van open vragen die beginnen met vraagwoorden:
- Wie is je grootste voorbeeld?
- Wat zou je doen als je morgen de loterij wint?
- Waarom wil je hier komen werken?
- Wanneer ben je tevreden met je prestaties?
- Hoe zorg je ervoor dat je op de hoogte blijft van alle ontwikkelingen?
Op sommige van deze vragen kun je nog steeds een kort antwoord krijgen.
Als je op zoek bent naar deze specifieke informatie, dan is dat een prima methode.
Wil je meer van iemand te weten komen, moet je doorvragen.
Na de vraag “Wie is je grootste voorbeeld?”, zou je als vervolgvraag stellen “Waarom?”
Dit kun je ook doen na een gesloten vraag, of de 2 vragen ineen stellen:
- Zo ja, waarom?
- Zo niet, kun je dat uitleggen?
Je kunt open vragen bedenken door je zin te beginnen met een vraagwoord.
Open vragen stellen kun je oefenen door in gesprekken actief te proberen om vragen te stellen die beginnen met ‘waarom’ en ‘hoe’.
Voorbeelden van open vragen
Het is altijd fijn om een aantal voorbeelden te zien. Bekijk in de tabel voorbeelden van een gesloten vraag en hoe je die vraag omzet in een open vraag.
| Gesloten Vraag | Open Vraag |
|---|---|
| Heeft u ervaring met projectmanagement? | Kunt u een situatie beschrijven waarin u een project leidde? |
| Bent u bekend met het gebruik van Microsoft Office? | Hoe gebruikt u Microsoft Office in uw dagelijkse werkzaamheden? |
| Kunt u onder druk werken? | Hoe gaat u om met stressvolle situaties op het werk? |
| Heeft u eerder in een team gewerkt? | Kunt u een voorbeeld geven van een succesvolle teamervaring? |
| Beheerst u de Engelse taal? | Hoe heeft u uw taalvaardigheden toegepast in een professionele setting? |
| Heeft u ervaring met remote werken? | Hoe organiseert u uw werkdag als u op afstand werkt? |
| Kunt u overwerken indien nodig? | Hoe gaat u om met onverwachte extra werklast? |
| Bent u bereid om te reizen voor het werk? | Hoe heeft reizen voor het werk uw professionele ervaring beïnvloed? |
| Heeft u ervaring met klantenservice? | Hoe benadert u uitdagende klantensituaties? |
| Beheerst u een programmeertaal? | Vertel over een project waarbij u uw programmeervaardigheden heeft ingezet. |
Waarom moet je open vragen stellen?
Het voordeel van open vragen is dat ze aanzetten om verder uit te weiden.
De ontvanger kan een anekdote vertellen, een voorbeeld geven of vrij associëren.
Het antwoord is vaak persoonlijker en minder algemeen. Bovendien kap je niet onbedoeld het gesprek af: je kunt in principe eindeloos “Waarom?” blijven vragen.
Open vragen stellen is daarnaast een bekende verkooptechniek.
Aan de ene kant kun je mensen laten nadenken over wat ze zoeken, aan de andere kant kun je informatie krijgen die je kunt gebruiken voor je verkooppraatje.
Nadelen van open vragen
Er zitten weinig nadelen aan open vragen. Het kan er wel voor zorgen dat je de controle over het gesprek kwijtraakt.
Iemand die makkelijk praat, zal open vragen aangrijpen om hele verhalen te houden. Als je gesprek een bepaald doel heeft, kan het gesprek van je doel wegdrijven.
Een te grote nadruk op open vragen heeft ook nadelen: je kunt erdoor vastlopen.
De kunst van goede vragen stellen is dat je niet te hard moet focussen op gesprekstechnieken.
Zogenaamde ja/nee-vragen zijn niet automatisch slecht.
Het ligt eraan welke informatie je van iemand wil krijgen. Als je een gesprek op gang wil houden, zijn open vragen wel aan te raden.
Hoe stel je goede vragen?
Er bestaan meer typen vragen dan alleen open en gesloten vragen.
We kunnen 5 soorten vragen onderscheiden:
- Keuzevraag: “Doe je het vandaag of volgende week?”
- Gerichte vraag: “Hoelang denk je dat je erover doet?”
- Reflecterende vraag: “Wat bedoel je daar precies mee?”
- Suggestieve vraag: “Hier wil je wel aan meewerken, toch?”
- Retorische vraag: “Wie doet zoiets nou?”
Al deze soorten vragen kun je zowel open als gesloten stellen. Ook als je ze open stelt, zijn ze zo geformuleerd dat ze aansturen op een bepaald antwoord. Het zijn dus geen échte open vragen.
Het is handig om deze vragen te herkennen, als iemand bepaalde antwoorden van je probeert te krijgen.
Als je zelf de vragen stelt, kun je het beste vermijden om deze types vragen te stellen.
Een goede open vraag is niet suggestief, niet sturend, maar bedoeld om het gesprek op gang te houden of om dieper op bepaalde onderwerpen in te gaan.
Open vragen tijdens sollicitaties
Tijdens een sollicitatiegesprek moet je vragen beantwoorden en krijg je de kans om zelf vragen te stellen.
Dit is je kans om te laten zien dat je goed gesprekken kunt voeren.
Herken het als degene voor je een open vraag stelt. Geef geen kort antwoord, maar minstens een paar zinnen.
Ook als je een gesloten vraag krijgt, volg je ‘ja’ of ‘nee’ op met een langer antwoord.
Bereid alvast de meest gestelde sollicitatievragen voor met een diepgaand antwoord. De STARR techniek is hierbij ideaal om toe te passen.
Zo weet je precies wat je wil gaan zeggen. En zo kun je het gesprek veel beter sturen en naar je toetrekken.
Op het moment dat het jouw beurt is om een vraag te stellen, zorg dan dat je open vragen stelt. Zo kom je geïnteresseerd over.
Dit zijn voorbeelden van open vragen die je kunt stellen tijdens je sollicitatiegesprek:
- Hoe is de bedrijfscultuur?
- Wat is precies jouw rol in de organisatie?
- Hoe ziet het team eruit?
- Wanneer vinden evaluaties plaats?
Eigenaar van sollicitatieplatform beaks.nl waar hij kandidaten helpt met solliciteren, werk en carrière. Lees meer.
