Wie wil dat nou niet? Een jaar vrij nemen van je werk om te doen en laten wat je wilt. En dan het liefst betaald! Hoe werkt het precies, zo’n sabbatical? En is dat voor iedereen weggelegd?
Inhoudsopgave
Wat houdt een sabbatical in?
Met een sabbatical onderbreek je je werk of studie om even iets totaal anders te gaan doen.
Denk aan een wereldreis, een studie oppakken, een eigen bedrijf opzetten, een boek schrijven, vrijwilligerswerk of gewoon iets voor jezelf om tot rust te komen.
Het woord sabbatical komt uit het Oude Testament waarin wordt gesproken over een sabbatsjaar.
Elke zevende jaar werd het land niet verbouwd en kreeg de grond rust, net als de mensen die erop werkten.
Onderzoek en cijfers
Uit onderzoek onder 45-plussers blijkt het volgende:
- 85% van de Nederlanders droomt van een sabbatical
- 60% denkt dat het financieel niet haalbaar is
- 15% neemt het besluit daadwerkelijk
- 10% van degenen die een sabbatical heeft genomen, wil dit nog een keer doen
- 39% van de sabbatical-nemers doet dit om een grote reis of zelfs een wereldreis te maken. Vooral Australië, Nieuw-Zeeland en Indonesië zijn favoriet.
Heb je recht op een sabbatical?
Er bestaat geen wettelijk recht op een sabbatical. Dus als er niets in je CAO of arbeidsovereenkomst staat, is je werkgever niet verplicht om je een sabbatical te geven.
Maar meestal valt er in de huidige krappe arbeidsmarkt wel wat te onderhandelen. Zo hoef je natuurlijk niet perse 1 heel jaar op te nemen, maar kun je ook denken aan een half jaar of een paar maanden.
Steeds meer organisaties introduceren een ‘vitality leave’. Dit is (deels) betaalde vrije tijd per aantal jaar dat je voor een organisatie werkt.
Zo biedt Nationale-Nederlanden zijn werknemers 2 maanden verlof per 5 jaar dat ze in dienst zijn. Je krijgt in deze 2 maanden de helft van je salaris doorbetaald.
Er is ook nog een andere manier om langere tijd vrij te krijgen.
Je kunt er namelijk voor kiezen om je (boven)wettelijke vakantiedagen op te sparen. Zorg hierbij wel voor balans. Blijf dus niet non-stop werken om voldoende dagen op te bouwen.
Is een sabbatical betaald?
Als je tot de gelukkigen behoort en je mag een sabbatical nemen dan volgt al snel de vraag: wordt je sabbatical betaald?
Helaas, je sabbatical is normaal gesproken onbetaald verlof.
Je krijgt, tenzij er iets anders in je cao staat dus niet doorbetaald.
Daarom zul je voldoende spaargeld nodig hebben om in die periode van te leven en om je plannen mee te betalen.
Begin dus op tijd met het vullen van je spaarpot.
Hoeveel geld heb je nodig voor je sabbatical?
De kosten van een sabbatical zijn natuurlijk helemaal afhankelijk van wat je gaat doen.
- Een reis rond de wereld is duurder dan thuis blijven
- In hostels overnachten is goedkoper dan (duurdere) hotels
- Azië is goedkoper dan de VS of Europa
Om je een idee te geven gaan we in onderstaande berekening uit van een reis die je gedurende 3, 6 of 12 maanden maakt door Zuid-Oost Azië.
Kostenpost | 3 maanden | 6 maanden | 12 maanden |
Vliegtickets internationaal | €3.000 | €3.000 | €3.000 |
Binnenlandse vluchten | €900 | €1.300 | €2.200 |
Activiteiten | €2.800 | €5.500 | €10.000 |
Cumulatief dagbudget | €6.000 | €12.000 | €24.000 |
Totale kosten | €12.700 | €21.800 | €39.200 |
Kosten per maand | €4.233 | €3.633 | €3.267 |
- Activiteiten zijn zaken die je op een dag graag wil ondernemen zoals trekkings, boottochtjes, duiken enz
- In het dagbudget zitten je verblijfkosten en eten en drinken
Je kosten zijn ook hier afhankelijk van wat je doet. Maar met een bedrag van €40.000 kun je 1 jaar lang een hele comfortabele sabbatical vieren. Daarnaast kun je ook thuis kosten besparen.
Aanvragen van sabbatical: tips
Overweeg je een sabbatical en zie je op tegen het gesprek met je leidinggevende?
Met de volgende adviezen sta je sterk in je schoenen.
- Bespreek hoe jouw sabbatical ook voordelig kan zijn voor het bedrijf. Wat voor nieuwe kennis of vaardigheden zou je na je pauze kunnen inbrengen?
- Als je voor een internationaal bedrijf werkt en van plan bent te reizen, bespreek dan de mogelijkheid om een buitenlandse vestiging te bezoeken.
- Laat weten dat je nog steeds betrokken wilt blijven bij het bedrijf, misschien door af en toe contact te houden met je collega’s.
Tot slot:
- Zorg voor heldere afspraken en leg deze schriftelijk vast, zoals de garantie op je huidige positie na terugkeer, de duur van je afwezigheid en wat te doen bij ziekte tijdens je sabbatical.
Voordelen van een sabbatical
Een sabbatical kan tal van voordelen bieden voor persoonlijke en professionele groei.
De belangrijkste voordelen:
- Persoonlijke groei. Een sabbatical biedt de kans om nieuwe vaardigheden te leren en perspectieven te verwerven buiten de dagelijkse routine.
- Herstel. Het is een kans om fysiek en mentaal op te laden, wat kan leiden tot een betere algehele gezondheid en welzijn.
- Productiviteit. Afstand nemen van werk kan leiden tot verhoogde creativiteit en productiviteit bij terugkeer.
- Stressvermindering. Het biedt een onderbreking van dagelijkse druk en stressfactoren, wat kan bijdragen aan een verlaagd risico op burn-out.
- Verbinding met geliefden. Het stelt je in staat om tijd door te brengen met familie en vrienden, wat relaties kan versterken.
- Zelfreflectie. Tijd weg van werk en dagelijkse verantwoordelijkheden biedt een kans voor diepere zelfreflectie en heroverweging van persoonlijke doelen.
- Nieuwe ervaringen. Een sabbatical kan worden gebruikt om te reizen, nieuwe culturen te ervaren of nieuwe hobby’s te verkennen.
- Carrièrerichting. Het kan helpen bij het heroverwegen van professionele doelen en het bieden van duidelijkheid over de volgende stappen in een carrière.
- Onderwijs & opleiding. Het biedt een gelegenheid om te studeren, een nieuw vakgebied te verkennen of een hogere opleiding na te streven.
- Persoonlijke passies. Het kan de nodige tijd bieden om persoonlijke projecten of passies na te streven die anders misschien over het hoofd worden gezien.
In onderstaande video vertelt ontwerper Stefan Sagmeister hoe hij iedere 7 jaar zijn designstudio sluit voor een sabbatical van een jaar om zijn creatieve kijk op de wereld op te frissen. Hij vertelt over de toegevoegde waarde van deze vrije tijd uit en toont innovatieve projecten die zijn geïnspireerd op zijn tijd op Bali.
Nadelen van een sabbatical
Het is ook goed om te kijken naar de uitdagingen die een jaar vrij met zich mee kunnen nemen. We noemen de belangrijkste.
- Inkomstenverlies. Tijdens een sabbatical ontvang je mogelijk geen salaris, wat financiële druk kan veroorzaken.
- Carrière-impact. Het kan leiden tot een vertraagde carrièregroei of het gevoel ‘achter te lopen’ bij terugkeer.
- Werkopbouw. Bij terugkeer kan er een opeenstapeling van werk wachten, wat stress kan veroorzaken.
- Verlies van netwerk. Tijd weg van het werk kan leiden tot gemiste netwerkmogelijkheden.
- Sociale isolatie. Afhankelijk van hoe je de sabbatical doorbrengt, kan je je geïsoleerd voelen van collega’s en vrienden.
- Onzekerheid bij terugkeer. Garanties voor dezelfde positie of rol bij terugkomst zijn mogelijk niet aanwezig, wat onzekerheid kan creëren.
- Moeilijke overgang. Het kan uitdagend zijn om weer in een dagelijkse routine te komen na een lange tijd van vrijheid.
- Verminderde vaardigheden. Zonder regelmatige oefening kunnen je professionele vaardigheden afnemen.
- Kosten. Afhankelijk van hoe je de sabbatical besteedt (bijvoorbeeld reizen), kunnen er aanzienlijke kosten aan verbonden zijn.
- Werk-privé conflict. Als je ervoor kiest om tijdens je sabbatical te werken aan persoonlijke projecten zoals bijvoorbeeld een eigen bedrijf, hou dan rekening met mogelijke belangenverstrengelingen.