Op allerlei manieren kun je werkloos worden. Een reorganisatie, je werkgever gaat failliet, je bent boventallig verklaard, je tijdelijke contract wordt niet verlengd of je hebt zelf ontslag genomen. Wat kun je het beste doen op het moment dat je werkloos bent geworden? En hoe werkt het met het aanvragen van een uitkering?
Inhoudsopgave
Werkloos en transitievergoeding
Ben je onvrijwillig ontslagen? Dan zorgt de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) ervoor dat je recht hebt op een financiële vergoeding van je werkgever. Dit noemen we een transitievergoeding.
De ontslagafspraken, waaronder de hoogte van de transitievergoeding worden vaak vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. De hoogte van het budget is afhankelijk van je leeftijd, je inkomen en het aantal jaar dat je hebt gewerkt. Je kunt deze vergoeding inzetten voor her-, om- en bijscholing of het vinden van een andere baan via outplacement.
Bekijk meer informatie over de transitievergoeding.
Werkloos en uitkering aanvragen
Waar heb je allemaal recht op als je werkloos bent? Hoe werkt het precies als je een uitkering wil aanvragen?
Als je buiten je schuld om werkloos bent geraakt, dan heb je recht op een tijdelijk inkomen op grond van de Werkloosheidswet (WW). De Werkloosheidswet of WW is een Nederlandse wet die werkloze werknemers (met voldoende arbeidsverleden en beschikbaar voor arbeid) een werkloosheidsuitkering biedt.
Werkloos en baan zoeken
Welke stappen kun je het beste ondernemen als je net werkloos bent geworden om zo snel mogelijk weer aan een baan te komen?
- Je zoektocht naar een nieuwe baan begint met netwerken: iedereen die je kent of ontmoet is een kans op een volgende baan.
- Breid je vaardigheden uit met relevante cursussen om interessant te blijven op de arbeidsmarkt.
- Gebruik sociale media als jouw professionele podium, laat zien wie je bent.
- Zie je cv en je brief als jouw persoonlijke verhaal: maak elke sollicitatie uniek. Oefen voor sollicitatiegesprekken en sta open voor feedback.
Hoe voorkom je dat je werkloos wordt?
Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Hoe zorg je ervoor dat je je baan behoudt? Bekijk in onderstaande video wat de wetenschap hierover te zeggen heeft.
Effect op het individu
De wetenschap heeft veel onderzoek gedaan naar werkloosheid en de effecten ervan op individuen en de samenleving. Hieronder volgen de belangrijkste wetenschappelijke inzichten.
1. Werkloosheid en psychologische impact. Werkloosheid heeft vaak negatieve psychologische effecten. Mensen kunnen gevoelens van stress, angst en depressie ervaren. Het verlies van routine, sociaal contact en eigenwaarde draagt hieraan bij. Langdurige werkloosheid kan deze effecten versterken.
2. Langdurige werkloosheid en vaardigheden. Wetenschappers hebben aangetoond dat langdurige werkloosheid kan leiden tot “skills erosion”, ofwel het verlies van vaardigheden en kennis. Dit maakt het moeilijker voor mensen om weer aan werk te komen, omdat hun vaardigheden verouderen of minder relevant worden.
3. Werkloosheid en gezondheid. Er is een duidelijke correlatie tussen werkloosheid en slechtere fysieke gezondheid. Onderzoeken tonen aan dat werklozen een verhoogd risico lopen op gezondheidsproblemen zoals hartziekten, hoge bloeddruk en slaapstoornissen. Stress en de onzekerheid die werkloosheid met zich meebrengt, spelen hierbij een belangrijke rol.
4. Werkloosheid en sociaal kapitaal. Werkloosheid kan ook het sociale kapitaal van een individu aantasten. Mensen die werkloos zijn, hebben vaak minder toegang tot netwerken en middelen die hen zouden kunnen helpen om een nieuwe baan te vinden. Dit vermindert hun kansen op de arbeidsmarkt.
5. Economische cycli en structurele werkloosheid. Werkloosheid kan veroorzaakt worden door economische factoren, zoals recessies, maar ook door structurele veranderingen in de economie. Denk hierbij aan technologische ontwikkelingen die bepaalde banen overbodig maken. Structurele werkloosheid vraagt vaak om omscholing of bijscholing.
6. Werkloosheidsuitkeringen en motivatie. Er is veel debat over het effect van werkloosheidsuitkeringen op de motivatie om werk te zoeken. Sommige studies suggereren dat te hoge of langdurige uitkeringen de prikkel om werk te zoeken kunnen verminderen, terwijl andere onderzoeken laten zien dat uitkeringen juist een belangrijk vangnet bieden dat mensen helpt bij het zoeken naar een passende baan zonder onmiddellijk financiële zorgen.
7. Jongeren en werkloosheid. Werkloosheid onder jongeren heeft vaak langdurige effecten op hun carrière. Onderzoek toont aan dat wie vroeg in zijn carrière met werkloosheid te maken krijgt, ook op de langere termijn moeite kan hebben om stabiel werk te vinden en een hoger risico loopt op tijdelijke en laagbetaalde banen.
Wetenschappelijk onderzoek onderstreept dat werkloosheid meer is dan alleen een economisch probleem; het is een complex sociaal, psychologisch en gezondheidsvraagstuk. Programma’s die gericht zijn op omscholing, mentale gezondheid en netwerkondersteuning kunnen helpen om de negatieve effecten van werkloosheid te verzachten.
